مرواريدهاي سرخ


 

نويسنده: شيوا طباطبايي




 

خواص معجزه آساي آلبالو و گيلاس
 

آلبالو و گيلاس گياهاني هستند از خانواده Rosaceae با نام علمي Prunus avium. خاستگاه اين دو گياه از شمال شرقي آسيا است و براي اولين بار اين گياه در دهکده اي در ترکيه کشت شد. وجود اين گياهان 400 سال قبل از ميلاد توسط تئوفراتوس (Theophratus) فيلسوف يوناني به ثبت رسيده است. گونه اهلي اين گياهان شکوفه هاي سفيد و يا صورتي دارند و از اواخر ارديبهشت تا اواسط مرداد ماه در بازار موجود است. آلبالو و گيلاس حاوي مقادير زيادي ويتامين هاي A و C و ترکيباتي بنام آنتوسيانين ها هستند. امروزه علاقه مردم به مصرف غذاهاي فراويژه به جاي دارو به منظور جلوگيري از بيماري ها روز به روز افزايش مي يابد. در اين مقاله به مهم ترين خواص آلبالو و گيلاس در پيشگيري از بروز بيماري ها اشاره مي شود.

خاصيت آنتي اکسيداني:
 

آنتوسيانين ها پيگمان هاي رنگي هستند که در نتيجه يک سري واکنش هاي شيميايي از فلاونوييدها بوجود مي آيند. رنگ قرمز و آبي موجود در برخي ميوه ها، سبزي ها و گل ها مربوط به اين پيگمان است. طيي سال هاي اخير دانشمندان متوجه شده اند که آنتوسيانين ها علاوه بر ايجاد رنگ در گياهان براي سلامت انسان نيز بسيار مفيد هستند. يکي از خواص بسيار مهم آنتوسيانين ها خاصيت آنتي اکسيداني آنها است. آنتي اکسيدان ها موادي هستند که راديکال هاي آزاد اکسيژن را در بدن جمع آوري کرده و از بروز عوارض نامطلوب واکنش هاي ناشي از آنها پيشگيري مي کنند. وجود راديکال هاي آزاد اکسيژن براي بدن بسيار مضر است. راديکال هاي آزاد اکسيژن در نتيجه فعل و انفعال هاي شيميايي متفاوت در بدن ايجاد مي شوند. بدن انسان با استفاده از انواع آنتي اکسيدان ها نظير ويتامين C ويتامين E و کاروتنوئيدها راديکال هاي آزاد اکسيژن را خنثي مي کند، اما چنانچه ميزان تجمع راديکال هاي آزاد اکسيژن از ظرفيت آنتي اکسيدان هاي موجود در بدن بيشتر شود راديکال هاي آزاد اکسيژن به چربي ها، پروتئين ها و ساختار DNAحمله نموده و آنزيم ها و غشاء سلول را تخريب مي کنند. منابع علمي معتبر بسياري از بيماري هاي مزمن نظير بيماري هاي قلبي عروقي، سرطان و آلزايمر را دستاورد اثرات مخرب راديکال هاي آزاد اکسيژن در بدن مي دانند.

ضد التهاب قوي تر از آسپرين:
 

آنتوسيانين هاي موجود در آلبالو خواص آنتي اکسيداني و ضد التهابي بسيار قوي دارند و حتي برخي دانشمندان معتقدند خواص ضد التهابي آنتوسيانين هاي موجود در آلبالو از آسپرين نيز بيشتر است. واکنش هاي التهابي يک سري واکنش هاي پيچيده در بدن هستند که براي مقابله با عفونت ها و محافظت بدن در برابر عوامل بيماريزا رخ مي دهد، اما چنانچه چنين واکنش هايي در بدن به ميزان زياد رخ دهد بعلت آزاد سازي راديکال هاي آزاد اکسيژن سبب بروز انواعي از بيماري هاي مزمن نظير ديابت، سرطان و بيماري هاي قلبي عروقي مي شوند، بنابراين دريافت مواد غذايي حاوي آنتوسيانين ها نظير آلبالو و گيلاس مي تواند در پيشگيري از بروز اين دسته از بيماري ها موثر باشد.

نقرس:
 

بيماري نقرس نوعي از التهاب مفاصل است که با تجمع اسيد اوريک در مفاصل آغاز شده و سبب التهاب و دردناک شدن مفصل ها مي شود. نقرس معمولاً در دهه40تا50زندگي رخ مي دهد و شيوع آن در مردان بيشتر از زنان است. در افراد مبتلا به نقرس مقدار اسيد اوريک خون بالا است که يا بدليل توليد زياد اسيد اوريک در بدن است و يا اينکه در افراد مبتلا، بدن قادر به دفع مقدار کافي اسيد اوريک نمي باشد. مصرف مقدار زياد ويتامينC به افزايش دفع اسيد اوريک در بدن کمک مي کند. همچنين آنتوسيانين ها مي توانند در تخفيف علائم اين بيماري موثر باشند، زيرا همانطور که ذکر شد اين مواد در تخفيف واکنش هاي التهابي در بدن نقش موثري دارند. با توجه به اينکه آلبالو از منابع خوب ويتامين C و آنتوسيانين ها مي باشد. مصرف روزانه آن براي بهبود درد و التهابات بيماري نقرس توصيه مي شود.

سرطان:
 

يکي از عوامل مؤثر در ايجاد سلول هاي سرطاني واکنش هاي استرس اکسيداتيو است. اين واکنش ها سبب موتاسيون سلول ها و رشد و تکثير بيش از حد آنها شده و در نهايت سلول ها از حالت نرمال خارج شده و سلول هاي سرطاني ايجاد مي شوند. آنتي اکسيدان ها خصوصاً آنتوسيانين ها در پيشگيري از بروز سرطان موثر هستند.

بيماري هاي قلبي عروقي:
 

آلبالو و گيلاس منابع خوبي از ويتامين هاي A ،C و آنتوسيانين ها محسوب مي شوند و خواص آنتي اکسيداني قوي دارند. استرس اکسيداتيو يکي از علل مهم بروز بيماري هاي قلبي عروقي است. در اثر افزايش راديکال هاي آزاد اکسيژن در بدن چربي هاي موجود در خون خصوصا LDL اکسيده مي شوند. اکسيده شدن LDLمرحله آغازين تشکيل پلاک در سطح عروق خوني است. چنانچه ميزان چربي هاي خون کنترل شده و مواد غذايي سرشار از آنتي اکسيدان ها به ميزان کافي در رژيم غذايي وجود داشته باشد از اکسيداسيون LDL و در نتيجه گرفتگي عروق جلوگيري مي شود.

ديابت:
 

بيماري ديابت يکي از شايع ترين بيماري ها در سراسر جهان است و شيوع آن در کشورهاي در حال توسعه نظير ايران در حال گسترش است. مطالعات دانشمندان نشان مي دهند که مصرف آنتوسيانين هاي موجود در آلبالو به مقدار قابل توجهي در کاهش چربي ها، قند و فشار خون موثر بوده است. به نظر مي رسد که آنتوسيانين هاي موجود در اين ميوه ميزان توليد انسولين توسط سلول هاي بتا را تا حدودي افزايش داده و به مقدار بيشتر مقاومت سلول هاي بدن به هورمون انسولين را که در ديابت نوع2 بسيار شايع است کاهش مي دهد.

نتيجه گيري:
 

با توجه به مطالبي که ذکر گرديد آلبالو و گيلاس را مي توان جزو غذاهاي فراويژه در نظر گرفت. با مصرف آلبالو و گيلاس به عنوان ميوه هاي تابستاني به صورت تازه و يا بصورت دسر مي توان از فوايد بي شمار آنها بهره گرفت. البته بايد در نظر داشت که مقدار ويتامين هاي A و C و غلظت آنتوسيانين ها در آلبالو بيشتر از گيلاس است و به همين دليل بسياري از خواص ذکر شده، در مورد آلبالو بيشتر است.
منبع: دنياي تغذيه شماره 110